اثرات رژیم‌های آبیاری و نوع کود بر درصد روغن و ترکیب اسیدهای چرب در برگ و دانه خرفه ‏‏(‏Portulaca oleracea L.‎‏)‏

نویسندگان

  • الهام اله بخش دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل
چکیده مقاله:

به منظور بررسی اثرات تیمارهای مختلف آبیاری و کود بر درصد روغن و ترکیب اسیدهای چرب در خرفه، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط آب و هوایی زابل اجرا شد. تیمارها شامل سه سطح آبیاری (80، 60 و 40 درصد رطوبت قابل استفاده) به‌عنوان عامل اصلی و تیمار کودی در پنج سطح شاهد (فاقد کود)، کود دامی (20 تن در هکتار)، ورمی‌کمپوست (15 تن در هکتار)، اوره (150 کیلوگرم در هکتار) و  NPK (100 کیلوگرم در هکتار) به‌عنوان عامل فرعی اعمال شدند. اندازه‌گیری رطوبت خاک در طول دورۀ رشد با دستگاه بازتاب زمانی امواج (TDR) انجام گرفت. نتایج نشان داد تیمارهای مختلف رژیم آبیاری، کود و اثر متقابل این تیمارها اثر معنی‌داری بر درصد روغن در برگ (قبل و بعد گلدهی) و دانه خرفه داشتند. هر چند با کاهش میزان آب مصرفی و به‌دنبال آن بروز تنش خشکی از درصد روغن کاسته شد؛ اما با به‌کارگیری کودهای آلی، به‌ویژه ورمی‌کمپوست در سطوح بالای تنش، اثرات سوء تنش خشکی کاهش یافت. در بررسی نمودار طیف گاز کروماتوگرافی (GC)، 11 نوع اسید چربشناسایی شد. اسیدلینولنیک، به‌ترتیب 40 و 60 درصد از محتوای کل اسید چرب برگ‌ و دانه خرفه را تشکیل می‌دهد. بنابراین، استفاده از کود آلی می­تواند آب را برای مرحله حساس رشد خرفه و تولید روغن در شرایط تنش خشکی ذخیره کند. به منظور بررسی اثرات تیمارهای مختلف آبیاری و کود بر درصد روغن و ترکیب اسیدهای چرب در خرفه، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط آب و هوایی زابل اجرا شد. تیمارها شامل سه سطح آبیاری (80، 60 و 40 درصد رطوبت قابل استفاده) به‌عنوان عامل اصلی و تیمار کودی در پنج سطح شاهد (فاقد کود)، کود دامی (20 تن در هکتار)، ورمی‌کمپوست (15 تن در هکتار)، اوره (150 کیلوگرم در هکتار) و  NPK (100 کیلوگرم در هکتار) به‌عنوان عامل فرعی اعمال شدند. اندازه‌گیری رطوبت خاک در طول دورۀ رشد با دستگاه بازتاب زمانی امواج (TDR) انجام گرفت. نتایج نشان داد تیمارهای مختلف رژیم آبیاری، کود و اثر متقابل این تیمارها اثر معنی‌داری بر درصد روغن در برگ (قبل و بعد گلدهی) و دانه خرفه داشتند. هر چند با کاهش میزان آب مصرفی و به‌دنبال آن بروز تنش خشکی از درصد روغن کاسته شد؛ اما با به‌کارگیری کودهای آلی، به‌ویژه ورمی‌کمپوست در سطوح بالای تنش، اثرات سوء تنش خشکی کاهش یافت. در بررسی نمودار طیف گاز کروماتوگرافی (GC)، 11 نوع اسید چربشناسایی شد. اسیدلینولنیک، به‌ترتیب 40 و 60 درصد از محتوای کل اسید چرب برگ‌ و دانه خرفه را تشکیل می‌دهد. بنابراین، استفاده از کود آلی می­تواند آب را برای مرحله حساس رشد خرفه و تولید روغن در شرایط تنش خشکی ذخیره کند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی اثر تنش خشکی بر درصد پروتئین، روغن و ترکیب اسیدهای چرب دانه سویا

به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر ترکیبات شیمیایی دانه و تعیین مرحله ای که تنش خشکی بیشترین اثر را بر ترکیبات دانه می گذارد، پژوهشی در قالب طرح اسپلیت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی در دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. تیمارهای مورد بررسی شامل تنش خشکی به صورت قطع آبیاری در مراحل گل دهی، تشکیل غلاف و پر شدن دانه و شاهد (عدم تنش)، دو رقم سویا (ویلیامز و L17) و بذرهای حاصل از سه تا...

متن کامل

بررسی اثر تنش خشکی بر درصد پروتئین، روغن و ترکیب اسیدهای چرب دانه سویا

به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر ترکیبات شیمیایی دانه و تعیین مرحله ای که تنش خشکی بیشترین اثر را بر ترکیبات دانه می گذارد، پژوهشی در قالب طرح اسپلیت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی در دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. تیمارهای مورد بررسی شامل تنش خشکی به صورت قطع آبیاری در مراحل گل دهی، تشکیل غلاف و پر شدن دانه و شاهد (عدم تنش)، دو رقم سویا (ویلیامز و L17) و بذرهای حاصل از سه تا...

متن کامل

بررسی اثر تنش خشکی بر درصد پروتئین، روغن و ترکیب اسیدهای چرب دانه سویا

به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر ترکیبات شیمیایی دانه و تعیین مرحله ای که تنش خشکی بیشترین اثر را بر ترکیبات دانه می گذارد، پژوهشی در قالب طرح اسپلیت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی در دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. تیمارهای مورد بررسی شامل تنش خشکی به صورت قطع آبیاری در مراحل گل دهی، تشکیل غلاف و پر شدن دانه و شاهد (عدم تنش)، دو رقم سویا (ویلیامز و L17) و بذرهای حاصل از سه تا...

متن کامل

بررسی اثر تنش خشکی بر درصد پروتئین، روغن و ترکیب اسیدهای چرب دانه سویا

به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر ترکیبات شیمیایی دانه و تعیین مرحله ای که تنش خشکی بیشترین اثر را بر ترکیبات دانه می گذارد، پژوهشی در قالب طرح اسپلیت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی در دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. تیمارهای مورد بررسی شامل تنش خشکی به صورت قطع آبیاری در مراحل گل دهی، تشکیل غلاف و پر شدن دانه و شاهد (عدم تنش)، دو رقم سویا (ویلیامز و L17) و بذرهای حاصل از سه تا...

متن کامل

تأثیر کودهای آلی و شیمیایی بر عملکرد دانه، اجزای عملکرد و کیفیت روغن خرفه (Portulaca oleracea L.)

به‌منظور بررسی تأثیر کودهای آلی و شیمیایی بر خصوصیات عملکرد و کیفیت محصول خرفه، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد در سال 1393 اجرا شد. تیمارهای مختلف کودی شامل 13 تن در هکتار کود مرغی (BLn)، 4/14 تن در هکتار کود مرغی (BLp)، 39 تن در هکتار کود گاوی (CMn)، 87/16 تن در هکتار کود گاوی+ 150 کیلوگرم در هکتار اوره (CMp+U)، چهار سطح کود شیمیایی برابر تیمارهای آلی، 260+86 کیلوگرم در هکتار به‌ترتی...

متن کامل

تغییرات مورفولوژیکی، زراعی و محتوی روغن گیاه خرفه (Portulaca oleracea L.) تحت تأثیر خشکی و کود زیستی / شیمیایی نیتروژن

مقدمه: خرفه گیاه دارویی ارزشمندی است و بررسی تغییرات عملکرد کمی و فیتوشیمیایی آن در شرایط خشکی ضروری می‌باشد. هدف: بررسی تأثیر کود نیتروژن بر عملکرد کمی و محتوی روغن بذر گیاه خرفه تحت خشکی و بررسی امکان جایگزینی کود زیستی با کود شیمیایی. روش بررسی: این تحقیق در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شاهد در سال 1391 به ‌صورت اسپلیت پلات در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار اجراشد. آبیاری به عنوان عامل اصل...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 51  شماره 2

صفحات  375- 386

تاریخ انتشار 2020-08-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023